De vier energiebronnen voor een gezond paardenleven

Paarden en pony’s hebben energie nodig voor het in stand en op temperatuur houden van hun lichaam. Ook het leveren van (sport)prestaties, het zogen van een veulen of het wisselen van een vacht vraagt om energie. De energie die hiervoor nodig is halen paarden uit hun voeding. Lees hier hoe ze dat doen en welke soorten energiebronnen een paard gebruikt.

Energie in alle soorten en maten

Van nature halen paarden en pony’s hun energie uit vier verschillende bronnen. Dit gebruik maken van hele diverse typen energieleveranciers leverde in de vrije natuur zekerheid. Er was door spreiding van bronnen altijd wel ergens energie beschikbaar voor een paard. Daarnaast heeft elke energiebron heeft ook zo zijn specifieke voordelen voor de gezondheid van een paard. Kennis over hoe de verschillende vormen van energie elk hun unieke  invloed hebben op de prestaties van je paard is iets waar je als paardeneigenaar zeker in de sport veel baat bij kunnen hebben. De vier basisbronnen voor energie voor paarden en pony’s zijn:

• Vezels
• Koolhydraten
• Vetten
• Eiwitten

Paarden in het wild aten van nature voornamelijk gras, kruiden en zaden en kregen daarmee alle bovenstaande energiebronnen voldoende binnen. In het rantsoen van moderne paarden vind je ook alle energiebronnen terug. Waarbij het op precies de juiste manier verdelen van voer in ‘snelle’ en ‘langzame’ energiebronnen doorslaggevend is voor de (sport)prestaties paarden en pony’s. Hieronder zie je hoe de keuze van energiebronnen invloed heeft op de prestaties en gezondheid van je paard.

Vezels

Vezels zijn één van de belangrijkste onderdelen van het paardenmenu. Paarden hebben veel vezels nodig voor het werkend houden van hun darmen. Het grootste deel de vezels halen paarden uit hun ruwvoer zoals hooi, gras en ruwvoermixen. De energie uit vezels bestaat uit zogenoemde complexe koolhydraten. Die koolhydraten zet het lichaam om in glucose en vetzuren.Die vormen via het bloed de uiteindelijke energiebronnen in het lichaam van je paard.

Het vrijmaken en verteren van koolhydraten uit vezels is moeilijk voor de lichaamseigen spijsverteringsenzymen die zich bevinden in de dunne darm van paarden. In de daarachter gelegen dikkedarm  bevinden zich daarom nog ‘gespecialiseerde’ bacteriën die vezels veel beter kunnen verteren. Omdat dit proces relatief veel tijd kost vallen vezels onder de noemer van ‘langzame’ energie. De energiewaarde van vezels is niet heel hoog, maar het vrijkomen ervan wel heel constant. Een energiebron waar je paard een lange tijd profijt van heeft en prima geschikt voor duurprestaties en bijvoorbeeld het op temperatuur houden van het lichaam.

Koolhydraten

Naast de complexe koolhydraten uit vezels bestaan er ook oplosbare koolhydraten uit suikers en zetmeel. Dit zijn koolhydraten die wel goed en al vroeg in het spijsverteringsproces verteerd worden door de lichaamseigen enzymen in de dunne darm van een paard. De energie uit oplosbare koolhydraten komt relatief snel vrij en geeft je paard zo een flinke energie-impuls. De energie uit voeding met snel oplosbare koolhydraten komt ongeveer 2 uur na het opeten ervan in grote hoeveelheden vrij, maar is juist door dat in één keer in grote hoeveelheden vrijkomen ook vrij snel weer verdwenen uit het bloed van je paard. Oplosbare koolhydraten vormen daardoor een ideale ‘snelle’ energiebron voor korte krachtsinspanningen zoals bijvoorbeeld een zware dressuurproef of springparcours. Je paard krijgt deze vorm van energie binnen door het eten van granen (zetmeel) en krachtvoer met een hoog suikerpercentage.

Vetten

Een paard verteert plantaardige vetten vrij makkelijk en de energiewaarde van vet is hoog. Als energiebron levert vet je paard 2 tot 3 keer zoveel energie op als bijvoorbeeld de koolhydraten uit zetmeel. Zeker voor paarden en pony’s die gevoelig zijn voor suikers of haver (hier kan een link naar het artikel over suikers en haver) is vet een perfecte aanvullende energiebron. Het is een prima energieleverancier, maar wel één die energie over een langere periode vrij laat komen. Een vorm van langzame energie en vooral geschikt als energiebron voor het onderhoud van het lichaam en het leveren van duurprestaties.

Vet bevat veel energie, maar in verhouding vrij weinig voedingsstoffen. Zie vet dan ook altijd als aanvulling, niet als volledig krachtvoer. Wil je een beetje extra vet toevoegen aan het rantsoen van je paard? Kies dan altijd voor hoogwaardig, plantaardig vet. Bijvoorbeeld een lijnzaadolie supplement van Subli. Of kies voor een krachtvoer met een extra hoog vetpercentage zoals de Subli Sportmuesli of de Subli Omega 369 Mix.

4. Eiwitten

Eiwitten vormen de laatste en geheel op zichzelf staande pijler in de rij van energiebronnen voor paarden. Eiwitten vormen in tegenstelling tot vezels, koolhydraten en vetten geen directe energiebron voor het kunnen leveren van inspanningen. Eiwitten bestaan uit zogenoemde aminozuren en dat zijn de bouwstenen van het paardenlichaam. 

Een paard haalt het grootste deel van de eiwitbehoefte uit ruwvoer, zeker als dat uit een eiwitrijke vorm van gras (of hooi) bestaat. Een paard heeft eiwitten nodig voor onderhoud, herstel en opbouw van onder andere spieren en botten. Juist daarom zijn extra eiwitten zo belangrijk tijdens de dracht en het opgroeien van veulens en jonge paarden. .Dit is meteen de reden dat het eiwitpercentage in merrie-, veulen-, en opfokbrokken aanzienlijk hoger ligt dan in bijvoorbeeld basisvoer.  

Wil je nog meer informatie over de toepassing van de verschillende energiebronnen voor paarden in paardenvoer? Vraag om een heldere uitleg aan één van de deskundigen van onze klantenservice.